สาเหตุของการนอนไม่หลับเกิดได้ทั้งจากปัจจัยภายนอก (เสียงดัง บรรยากาศการนอนไม่ดี) และปัจจัยภายใน (ความเครียด วิตกกังวล มีปัญหาชีวิต) ปัจจุบันยังไม่มีวิธีรักษาอาการนอนไม่หลับที่ได้ผล ไม่ว่าจะเป็นการรักษาโดยใช้ยาแผนปัจจุบันหรือยาสมุนไพร (Herb) ก็ตาม วิธีการรักษาโรคนอนไม่หลับให้ได้ผลต้องเริ่มจากการสังเกตค้นหาสาเหตุที่แท้จริงของโรคแล้วแก้ไขที่สาเหตุซึ่งการใช้ยาสมุนไพรหรือยาแผนปัจจุบันรักษานั้นมักจะช่วยในเรื่องทำให้เกิดการผ่อนคลายของร่างกายเท่านั้น
การรักษาอาการนอนไม่หลับด้วยยานั้น จุดประสงค์ก็เพื่อให้คนไข้เกิดการผ่อนคลายและต้องการพักผ่อน ยาแผนปัจจุบันที่ใช้จึงมักเป็นยาคลายเครียดและยานอนหลับ แต่ยาแผนปัจจุบันเหล่านี้มักมีส่วนประกอบเป็นสารเคมีหากกินต่อเนื่องกันเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดผลเสียต่อร่างกายได้ ดังนั้นทางเลือกหนึ่งของการรักษาอาการนอนไม่หลับคือการใช้ยาสมุนไพร สมุนไพรที่มีสรรพคุณในการบรรเทาอาการนอนไม่หลับที่รู้จักกันดีคือ “ขี้เหล็ก”
วิธีใช้สมุนไพรขี้เหล็กบรรเทาอาการนอนไม่หลับ (Herb for Insomnia) ให้ใช้ส่วนที่เป็นใบ หากเป็นใบแห้งให้ใช้ประมาณ 30 กรัม ถ้าใช้ใบขี้เหล็กสดให้ใช้ประมาณ 20 กรัม มาต้มให้เดือดแล้วเอาเฉพาะส่วนที่เป็นน้ำมาดื่มก่อนนอน อีกวิธีหนึ่งที่ใช้ใบขี้เหล็กเหมือนกันแต่จะเลือกใช้เฉพาะใบอ่อนมาดองกับเหล้าขาว โดยใส่เหล้าขาวแค่พอท่วมยาแล้วแช่ทิ้งไว้ประมาณอาทิตย์นึง (คนยาทุกวันๆละครั้ง) พอครบกำหนด 7 วันให้นำยามากรองเอาส่วนที่เป็นกากยาออกให้เหลือแต่เฉพาะน้ำที่ได้จากการดองด้วยเหล้าขาวมาใช้ดื่มครั้งละ 1-2 ช้อนชาก่อนนอน
การรักษาอาการนอนไม่หลับไม่ควรคิดแต่จะใช้ยาหรือสมุนไพรเพียงอย่างเดียว ปัจจัยอื่นๆที่มีผลต่อการนอนหลับและสามารถควบคุมได้ง่ายเช่น อาหาร การออกกำลังกาย การควบคุมอารมณ์ จัดสถานที่นอนให้เหมาะสม เป็นต้น การรักษาอาการนอนไม่หลับให้ได้ผลอาจต้องใช้หลายวิธีร่วมกัน ดังนั้นสิ่งสำคัญต้องสังเกตและหาสาเหตุของปัญหาการนอนไม่หลับให้พบแล้วจึงแก้ไขให้ตรงจุดจะทำให้การรักษาได้ผลดีที่สุด